امروزه مصرف نوشابه انرژی‌زا برای جبران کمبود انرژی و نیرو در بدن رواج یافته است. درباره‌ی آثار این نوشابه‌ها در بدن و نحوه تاثیرگذاری آنها صحبت‌های زیادی وجود دارد. بسیاری از افراد معتقدند مصرف این نوشیدنی‌های توانبخش باعث ایجاد بی‌خوابی و یا کم خوابی می‌شود. در این مطلب ضمن آشنایی بیشتر با این نوشیدنی‌ها از تاثیراتی که بر روی خواب می‌گذارند بیشتر می‌دانیم. اگر از طرفداران یا منتقدان این نوشیدنی‌ها هستید، توصیه می‌کنیم این مطلب را تا پایان بخوانید. منشاء بسیاری از حرف‌های بی‌پایه و اساس نداشتن اطلاعات کافی است. ما به دنبال حقایق علمی در جنجال‌ها می‌گردیم.
ترکیبات نوشیدنی های انرژی زا
نوشابه انرژی‌زا از چه چیزهایی درست شده است؟ آیا تا به حال به ترکیب این نوشابه‌ها توجه کرده‌اید؟ پاسخ بسیاری از مناقشه‌ها بر سر این نوشابه‌ها را می‌توان در ترکیبات مواد اولیه آنها پیدا کرد. غالبا ترکیبات نوشیدنی‌های انرژی‌زا به این صورت است:
- کربوهیدرات‌ها
- ویتامین‌ها
- کافئین
- طعم‌دهنده‌ها
- گلوکورونولاکتون
- مواد معدنی و مغذی
اگر توجه کنید همه‌ی این مواد به صورت طبیعی در بدن وجود دارند. در واقع این مواد، سوخت اصلی بدن برای تولید انرژی هستند. زمانی که این مواد در بدن کم می‌شوند، انرژی کاهش پیدا کرده و در مقابل، زمانی که زیاد می‌شوند، روند سوخت و ساز و تولید انرژی افزایش پیدا می‌کند. به زبانی ساده‌تر، نوشابه‌ها و نوشیدنی‌های انرژی‌زا، کار عجیب غریب و شگفت‌انگیزی انجام نمی‌دهند. این نوشیدنی‌ها تنها ذخایر اصلی انرژی در بدن ما را افزایش می‌دهند.
این نکته دو حقیقت مهم را نشان می‌دهد. اول اینکه این نوشیدنی‌ها برای سلامتی مضر نیستند زیرا از مواد طبیعی موجود در بدن استفاده میکنند. دوم اینکه انتظار عجیب و غریبی نمی‌توان از این نوشابه‌ها داشت. برخی انتظار دارند بعد از مصرف این نوشابه‌ها انرژی خیلی زیادی به دست آورند.
تاثیر نوشابه انرژی زا بر خواب
آیا نوشابه انرژی زا باعث کم‌خوابی یا بی‌خوابی می‌شود؟ یکی از مواد موجود در این نوشیدنی‌ها، کافئین است. احتمالا بیشتر شما کافئین را با قهوه می‌شناسید. این ماده یک محرک بسیار مقوی برای بدن است که باعث تولید انرژی بیشتر می‌شود. طبیعتا زمانی که مقدار کافئین در بدن افزایش پیدا کند، از خواب فرد کاسته می‌شود. فردی که انرژی خوبی دارد، احساس خواب کمتری می‌کند. پس در واقع نوشیدنی‌های انرژی‌زا می‌توانند عاملی برای کاهش خواب باشند.
اما مسئله اصلی اینجاست، آیا مصرف مداوم این نوشیدنی‌ها باعث بروز مشکلات خواب می‌شود؟ جواب خیر است. تاثیر کاهش خواب در این نوشابه‌ها بسیار زودگذر است. این اثر حتی کمتر از برخی از قهوه‌ها می‌باشد. طبق تحقیقات انجام شده، بدن بعد از مدتی به این میزان از کافئین، بی حس شده و واکنشی نشان نمی‌دهد. پس در واقع نمی‌توان این نوشیدنی‌ها را یک عامل بزرگ برای بی‌خوابی یا بد‌خوابی بیان کرد. در واقع اگر مصرف این نوشیدنی‌ها در زمان‌های درستی مانند میانه روز و قبل از تمرین باشد، این مشکل نیز وجود نخواهد داشت.
نوشابه انرژی زا برای ورزشکاران
محققان اسپانیایی آزمایشی را برای مطلع شدن از تاثیر نوشابه انرژی‌زا در بدن انجام دادند. در این آزمایش دو گروه ورزشکار و غیر ورزشکار به یک میزان از این نوشابه‌ها مصرف کردند و تحت نظر قرار گرفتند. در پایان نتایج جالبی به دست آمد. طبق این تحقیقات عوارض جزئی نوشابه‌های انرژی‌زا مانند کم‌خوابی، برای ورزشکاران بسیار کمتر از افراد عادی است. در بدن ورزشکاران سطح متابولیسم بسیار بالاست. نوشابه‌های انرژی‌بخش بعد از وارد شدن به بدن این افراد به سرعت وارد چرخه‌ی سوخت و ساز شده و نمی‌توانند آسیبی برای خواب یا اعصاب آنها داشته باشند.
قند موجود در این نوشابه‌ها در بدن ورزشکاران به سرعت سوخته و به انرژی تبدیل می‌شود. این در حالی است که در بدن افراد معمولی این اتفاق بسیار کندتر انجام می‌شود. البته لازم به ذکر است، برای ورزشکاران بهتر است مصرف این نوشابه‌ها قبل از تمرین باشد، زیرا بعد از تمرین بدن آماده جذب سریع مواد معدنی است. میل کردن این نوشیدنی‌ها بلافاصله بعد از تمرین باعث افزایش قند خون می‌شود. پس به صورت خلاصه، اگر فعالیت فیزیکی داشته و سطح متابولیسم در بدن شما بالا باشد می‌توانید با خیال راحت نوشیدنی انرژی‌زا بخورید.
بهترین زمان مصرف نوشابه انرژی زا برای جلوگیری از بی خوابی
مشکل اصلی بی‌خوابی پس از مصرف نوشابه انرژی‌زا بستگی به زمان مصرف آن دارد. همانطور که گفتیم این نوشیدنی‌ها دارای کافئین هستند پس طبیعی است، زمانی که به خواب نیاز دارید نباید آنها را مصرف کنید. بهترین زمان برای نوشیدن مقداری نوشابه انرژی‌زا، صبح‌ها بعد از میل کردن صبحانه و یا در میان روز، یک ساعت بعد از میل کردن ناهار است. برای ورزشکاران هم ذکر کردیم بهترین زمان میل کردن این نوشابه‌ها، نیم ساعت قبل از شروع تمرین است. شب‌ها تا 3 ساعت قبل از خواب به هیچ عنوان از این نوشیدنی‌ها مصرف نکنید. این کار باعث بهم خوردن سیکل خوابی شما خواهد شد.
نکته مهم در مصرف نوشیدنی های انرژی زا
در مصرف نوشابه انرژی‌زا یک نکته مهم را فراموش نکنید. از مصرف نوشابه‌های غیراستاندارد دوری کنید. در هنگام خرید این نوشابه‌ها به مواد تشکیل‌دهنده آنها دقت نمایید. اگر ماده‌ای بیش از اندازه زیاد بود، بهتر است مصرف نکنید. همیشه از نوشابه‌هایی با سطح کربوهیدرات و کافئین متعادل و مناسب استفاده کنید.
انرژی زا از اسمش مشخصه دیگه نباید قبل خواب بخوریم انرژی مونو میبره بالا خوابمون نمیبره
ولی برای وقتهایی که نمیخوایم بخوابیم و انرژی لازم داریم واااااقعا خوبه
یک مدت که انرژی زا مصرف میکنید دیگه بدن بهش عادت میکنه
بنظررم این واکنش ها رو هر فرد متفاوته من حتی قبل خواب هم مصرف میکنم اختلالی ایجاد نمیکنه
میشه با مصرف اثردهیشو رو بدن امتحان کرد
برای ما کارمندا بهترین زمان مصرف کافءین یک به بعده که خوابمون میگیره!
واسه منی که کافیین روم تاثیر نداره خیلی خوبه انرژی زا رو هر وقت بخوام مصرف میکنم
مصرفش تا دو ساعت قبل خواب اذیت کننده است
بسیار عالی
برای وزشکار ها مخصوصا اونایی که برای کاهش وزن تلاش میکنند ، چیزی نگفتید ؟؟؟
همیشه برای جبران کم خوابی صبح ها استفاده میکنم واقعا موثره
من معمولا صبح یا عصر میخورم و تاحالا مشکل بی خوابی نداشتم
قهوه و نوشیدنی های انرژی زا حدودا پس از گذشت 3 الی 4 ساعت از هنگام نوشیدن، تاثیر کافئین خود را بر بدن می گذارند. بهمین جهت بهتر است در موقع مناسبی که احتیاج به استراحت نداریم از آنها استفاده کنیم.
مقالتون مفید بود ،مرسی