بدن مانند یک ماشین پیشرفته است که برای حرکت به سوخت نیاز دارد از این رو انسان برای تامین سوخت بیشتر و دریافت نیرو، خوراکی‌های مختلفی می‌خورد. نوشابه انرژی‌زا یکی از این خوراکی‌هاست. زمانی که نیاز دارید سریعتر و قوی تر حرکت کنید، باید سوخت قوی‌تری مصرف نمایید. نوشیدنی‌های انرژی‌زا، همانطور که از نامشان پیدا است، با هدف تقویت و انرژی بخشی تولید می‌شوند. بسیاری از ورزشکاران، از این نوشابه‌ها مصرف می‌کنند. عده ای آن را قبل از ورزش و عده ای بعد از ورزش می‌نوشند. حال در این مطلب می‌خواهیم اثرات مصرف این نوشیدنی‌ها را در هر دو زمان بررسی کنیم، همراه ما باشید.

آشنایی با ساختار نوشابه انرژی زا

قبل از آنکه بهترین زمان مصرف نوشابه انرژی‌زا را بدانید، بیایید ابتدا با ساختار آن آشنا شوید. آیا واقعا، نوشیدنی‌های انرژی‌زا، موثر هستند؟ آیا باعث افزایش نیروی ما می‌شوند؟ ساختار این نوشیدنی‌ها که غالبا طعم‌های خوشمزه‌ای هم ندارند، به این صورت است:

• آب
• سدیم
• قندها (گلوکز، فروکتوز، مالتودکسترین)
• در برخی موارد پتاسیم
• اسیدهای آمینه و نوع زنجیری شاخه دار (BCAA)
• کافئین
• ویتامین‌ها و پروتئین‌ها

این مواد تشکیل دهنده اصلی در اکثر نوشیدنی‌های انرژی‌زا می‌باشند. با توجه به ساختار این نوشیدنی‌ها می‌توان به نتایج خوبی دست پیدا کرد. این مواد معدنی در بدن وظیفه تولید انرژی و نیرو را بر عهده دارند. با سوختن این مواد، انسان توانایی انجام فعالیت‌ها را دریافت می‌کند. اما اگر انتظار دارید پس از مصرف، این نوشیدنی‌ها، مانند ابرقهرمان‌ها شوید و یا فعالیت‌های سنگین را راحت انجام دهید، در اشتباه هستید. این نوشیدنی‌ها تنها از خستگی، خواب آلودگی و تحلیل رفتن انرژی شما جلوگیری می‌نمایید. اما باور کنید که موثر هستند.

آثار مصرف نوشیدنی انرژی‌زا قبل از تمرین

همانطور که اشاره کردیم، برخی از افراد نوشابه انرژی‌زا را قبل از تمرین مصرف می‌کنند. اما این کار چه آثار و فوایدی دارد؟ برای انجام فعالیت های سنگین و تمرین های ورزشی، نیازمند یک مخزن پر از انرژی و سوخت هستید. با مصرف این نوشیدنی‌ها، حداقل یک ساعت قبل از تمرین، می‌توانید سوخت خود را تامین کنید. این کار چند ویژگی خوب دارد.

• تامین انرژی لازم برای تمرین

تمرین و فعالیت کردن به سوخت نیاز دارد. شما نمی‌توانید از خودرویی که باک بنزین آن خالی است، انتظار داشته باشید شما را در جاده به مقصد برساند. بسیاری از افراد، زمانی به باشگاه و محل تمرین می‌روند که قبل از آن انرژی زیادی مصرف کرده باشند. مانند شب‌ها و یا ظهرها بعد از کار یا کلاس‌های درسی. این اتفاق بر ورزش کردن آنها تاثیر می‌گذارد. مصرف نوشابه انرژی‌زا توان از دست رفته را تا حدودی بر می‌گرداند. این کار کیفیت تمرین را افزایش می‌دهد.

• جلوگیری از ورزش زدگی

یکی از دلایلی که ورزشکاران از ورزش زده می‌شوند، خستگی و عدم انرژی کافی برای ورزش است. شاید برای شما هم پیش آمده باشد که در اواسط تمرین، احساس خالی شدن و ضعف کرده داشته باشید. این مسئله به مرور زمان باعث ورزش‌زدگی می‌شود. مصرف نوشیدنی‌های انرژی‌زا قبل از تمرین، از خالی‌کردن کامل بدن جلوگیری می‌کند. پس در نتیجه از ورزش‌زدگی هم پیشگیری می‌کند.

• جلوگیری از ماهیچه سوزی

حین تمرین، اگر کالری و سوخت کافی برای سوزاندن نداشته باشید، ورزش کردن برای شما مضر می‌شود. در این زمان، به جای کالری، پروتئین‌ها و مواد معدنی بدن شروع به سوختن می‌کنند و این اتفاق باعث از بین رفتن بافت ماهیچه‌ای می‌شود. مصرف نوشابه انرژی‌ زا این مسئله را کنترل می‌کند زیرا قند موجود در این نوشابه‌ها، جایگزین سوخت مصرفی بدن می‌شوند.

نکته مهم:

اگر قصد خوردن نوشیدنی‌های انرژی زا را قبل از تمرین دارید، به این نکته مهم توجه کنید، قبل از تمرین، نوشابه‌های استفاده کنید که کمتر از 10 درصد کالری دارند. زیرا ممکن است بدن شما وارد شوک قندی شود.

آثار مصرف نوشیدنی انرژی زا بعد از تمرین

برخی از افراد، نوشابه انرژی‌زا را بعد از تمرین میل می‌کنند. آیا این کار مفید است؟ چه آثار و فوایدی در آن وجود دارد؟ توجه داشته باشید، شما هرگز نباید این نوشیدنی‌ها را در دو نوبت قبل و بعد تمرین در یک جلسه مصرف کنید زیرا حجم بالای قند در این نوشیدنی‌ها می‌تواند آثار منفی برای شما داشته باشد. اما برخی از تاثیرات مصرف نوشیدنی انرژی‌زا بعد از تمرین به این شرح است:

• رفع خستگی

طبیعی است که بعد از یک فعالیت و تمرین ورزشی، احساس خستگی کنید. این احساس خستگی ممکن است خوشایند نباشد. مخصوصا زمانی که قرار است بعد از تمرین فعالیتی انجام دهید یا به جایی بروید. مصرف نوشیدنی‌های انرژی‌زا در این زمان باعث رفع خستگی شما می‌شوند. این نوشیدنی‌ها، با انتقال کالری و کربوهیدرات کافی به بدن، انرژی از دست رفته شما را باز می‌گرداند. این کار باعث حفظ تمایل شما به ورزش کردن نیز می‌شود.

• ریکاوری عضلات

بعد از تمرین، بهترین زمان برای رشد و تقویت عضلات است. در این زمان عضلات و ماهیچه ها تشنه هستند. نوشابه انرژی زا می‌تواند یک خوراک مناسب برای آنها باشد. این نوشابه‌ها حاوی حجم خوبی از مواد مغذی و معدنی هستند که می‌توانند به رشد ماهیچه‌ها کمک کنند. این ریکاوری، حس بسیار خوبی به شما خواهد بخشید. البته توجه داشته باشید این نوشابه‌ها، منبع کافی برای آب نیستند. شما در حین ورزش آب زیادی را از دست داده‌اید. پس لازم است بعد از ورزش کردن، آب بنوشید و فقط به این نوشیدنی‌ها اکتفا نکنید.

• تامین مواد معدنی بدن

ورزش کردن می‌تواند باعث از دست رفتن بخشی از مواد معدنی و مغذی بدن شود. همانطور که در ساختار نوشابه انرژی زا توضیح دادیم، این نوشیدنی‌ها حاوی مقدار خوبی از این مواد مانند پروتئین، ویتامین، فسفر و… هستند. مصرف این نوشیدنی‌ها تا حدودی باعث برطرف شدن نیاز بدن به این موارد می‌شود. این کار به حفظ و تقویت سیستم ایمنی بدن کمک می‌کند.

نکته مهم:

از مصرف نوشابه‌ها و نوشیدنی‌های انرژی‌زا تقلبی و بی‌کیفیت پرهیز کنید. نوشیدنی‌های غیراستاندارد می‌توانند باعث ابتلا به بیماری‌های مختلفی مانند دیابت شوند.